Sinds eind 2020 werkt het Nijmeegse CWZ Ziekenhuis met software van het eveneens Nijmeegse bedrijf Thirona. Die oplossing, CAD4COVID, maakt gebruik van artificial intelligence (AI) bij het beoordelen van CT-scans van de longen van patiënten die mogelijk besmet zijn met het coronavirus.
Door de regionale samenwerking profiteert CWZ van de voordelen, terwijl voor Thirona wereldwijd deuren opengaan. Samen met een aantal onderzoekpartners, waaronder het Radboudumc, ontwikkelde Thirona het computerprogramma CAD4COVID. “Het wordt inmiddels in ruim 150 ziekenhuizen in meer dan 40 landen gebruikt”, vertelt Eva van Rikxoort, de trotse directeur van Thirona, een van de Parels van de regio Arnhem – Nijmegen – Wageningen.
Het CWZ was, in eerste instantie via het Radoudumc, ook bij het onderzoek betrokken. Het leverde tijdens de eerste coronagolf veel data van gemaakte CT-scans, die werden gebruikt voor de ontwikkeling van de software. Uiteindelijk kwam het contact met Thirona zelf tot stand. “De tool leek ons erg interessant”, zegt Marieke Vermaat, radioloog en medisch manager bij het CWZ. “In eerste instantie voor kwantitatieve analyse: het bepalen van de CT Severity Index, die de ernst van een coronabesmetting beoordeelt. Via de computer is dat betrouwbaarder, het is dan geen schatting meer.”
In deze extreme tijd heeft het voor ons veel toegevoegde waarde. We krijgen een meer betrouwbare inschatting van de ernst van de ziekte. Marieke Vermaat, radioloog CWZ
Regionale samenwerking Thirona CWZ
CWZ was niet de eerste gebruiker van CAD4COVID, maar had wel een primeur. “Wij gebruiken het in de klinische praktijk”, geeft Vermaat aan. De complete software is nu geïntegreerd met de systemen van het ziekenhuis. “Een gemaakte CT-scan wordt eerst naar Thirona gestuurd, daar vindt de analyse plaats en vervolgens gaat het terug naar onze omgeving. Dat werkt heel prettig voor ons.”
Voor Thirona was de samenwerking daarmee anders dan eerdere samenwerkingen met ziekenhuizen, want er was een integratie nodig. Toch stapte het bedrijf niet af van zijn beleid om de software gratis aan te bieden. Van Rikxoort: “Mede omdat het een regionale samenwerking is, staken we daar graag extra energie in. Inmiddels zijn er wereldwijd meerdere ziekenhuizen die CAD4COVID op dezelfde manier gebruiken als het CWZ.”
De software kijkt naar de CT-scans van de longen van mensen met een verdenking van COVID-19. De software beoordeelt hoeveel schade er is en waar in de longen die precies zit. Dat wordt automatisch gekoppeld aan een score, compleet met een ingevuld rapport. Van Rikxoort: “Het systeem neemt veel werk van de artsen weg en beoordeelt ook consequenter. De software helpt om sneller en beter te werken. Juist in zo’n crisis, waarbij in korte tijd veel scans beoordeeld moeten worden, komt dat heel goed van pas.”
Ook Vermaat ervaart de voordelen. Ze is zeer tevreden. “In deze extreme tijd heeft het voor ons veel toegevoegde waarde. We krijgen een meer betrouwbare inschatting van de ernst van de ziekte, wat voor de aanvragers en de patiënt erg prettig is. Die weet wat hij of zij kan verwachten. Het levert ons daarbij tijdwinst op.” Ze hoopt dat de software zich verder door blijft ontwikkelen. Het zou, zo zegt ze, een zeer welkome aanvulling zijn als de tool uiteindelijk ook betrouwbaar een CO-RADS-classificatie kan doen, die iets zegt over de kans op corona. “De software doet dan de eerste analyse. Wij hoeven dan niet meer acuut de scan te beoordelen, maar doen de beoordeling in tweede instantie. Daar wordt nu aan gewerkt, zo heb ik begrepen.”
(Geen) angst voor AI
De tool draagt bij aan de beeldvorming rondom AI, in het algemeen en in ziekenhuizen. Vermaat heeft weliswaar nooit angst voor AI gehad, andere radiologen waren volgens Van Rikxoort wel sceptisch. “Radiologen waren vaak bang dat AI extra werk toe zou voegen. Nu zien ze wat voor nieuwe kansen het biedt en wat het kan betekenen.”
Bang dat het werk van de radioloog op termijn deels overbodig wordt ben ik zeker niet. Er blijft altijd iemand nodig die alles in een klinische context kan plaatsen. Onze rol wordt steeds meer adviserend. Marieke Vermaat, radioloog CWZ
Die angst voor AI heeft Vermaat nooit gehad. “Ik zie dit echt als een extra tool waar we ons aan kunnen spiegelen, een extra paar ogen. Een computer is gewoon beter in kwantitatieve analyses. Bang dat het werk van de radioloog op termijn deels overbodig wordt ben ik zeker niet. Er blijft altijd iemand nodig die alles in een klinische context kan plaatsen. Onze rol wordt steeds meer adviserend. Wanneer een computer er wel naast zit, is dat in het geval van de CT Severity Index geen ramp, omdat het geen klinische consequenties heeft. Als het uiteindelijk mogelijk wordt om een CO-RADS-classificatie* te bepalen, dan hangt er wel klinisch beleid vanaf. Er zal dan altijd een menselijk paar ogen meekijken.”
*[red.: de CO-RADS-classificatie zegt iets over de kans op corona bij een patiënt]
Versnelling
De oplossing borduurde voort op bestaande software van Thirona voor de CT-scans van longen. Van Rikxoort: “Longziektes zijn onze specialiteit en door die expertise konden we dit snel maken en gecertificeerd krijgen. Door COVID krijgt deze software veel exposure en krijgen we steeds meer vragen over het beoordelen van scans op andere longziektes zoals astma of COPD. Omdat we niet willen verdienen aan deze crisis besloten we CAD4COVID gratis aan te bieden. Een bijkomend voordeel, waar we vooraf geen rekening mee hadden gehouden, is dat er daardoor allerlei nieuwe deuren open gaan voor andere oplossingen.”
Samenwerkingen met ziekenhuizen voor algemene radiologie stonden eigenlijk pas voor over een aantal jaar op de routekaart van Thirona. “De markt was daar in onze ogen nog niet klaar voor”, zegt Van Rikxoort. “Dat is door dit product heel sterk veranderd. We hebben onze strategie volledig omgegooid, met een focus op klinische integratie in de ziekenhuizen. Dat hadden we eigenlijk voor over drie tot vijf jaar op de roadmap staan. Nu willen we dit jaar alle Nederlandse ziekenhuizen aansluiten, beginnend in onze eigen regio.”
Als het alleen vanuit bedrijven moet komen, gaat het minder snel. Zo’n AI for Life Center, waar samenwerkingen ontstaan, is in mijn ogen heel belangrijk. Eva van Rikxoort, Thirona
Juist omdat dat soort samenwerkingen zo belangrijk zijn, gelooft Van Rikxoort ook erg in de mogelijkheden van het AI for Life Center. “Het gaat bij AI heel erg om bewustwording en het aandragen van concrete voorbeelden en pilotprojecten. Als het alleen vanuit bedrijven moet komen, gaat het minder snel. Zo’n AI for Life Center, waar samenwerkingen ontstaan, is in mijn ogen heel belangrijk.”
