Podcast AI for Life: de kansen en vragen rond real life evidence

Het gebruik van real life evidence kan in de toekomst een grote rol spelen bij wetenschappelijk onderzoek. Wat is het en wat zijn de voordelen ervan ten opzichte van andere onderzoekdata? Dat bespreken verschillende gasten in de negende aflevering van de podcast AI for Life. Daarnaast gaan zij in op de ethische kant van het gebruik van dit type data.

Het is vaak niet eenvoudig om onderzoek te doen naar de effectiviteit van medische interventies. De onderzoeken zijn complex en de kosten hoog. Real life evidence kan een belangrijke rol spelen bij dit soort onderzoek. Hierbij maken wetenschappers, zoals de naam al doet vermoeden, gebruik van reeds bestaande data uit echte situaties. Dat is vaak goedkoper dan bij zogenoemde cohortstudies, terwijl deze data het ook nog mogelijk maken om het onderzoek op een veel grotere schaal uit te voeren.

Onderzoeken met real life evidence gebeuren in de praktijk al, bijvoorbeeld bij een recente studie rond hartrevalidatie. Hierbij maakten onderzoekers van het Radboudumc gebruik van data van zorgverzekeraar VGZ. Uit dit onderzoek bleek dat hartrevalidatie een positief effect heeft op de levensduur van hartpatiënten. Het unieke aan dit onderzoek is dat de onderzoekers toegang hadden tot de data van 100.000 personen, een aantal dat normaal veel lager ligt.

Privacyvraagstuk

In de podcast van AI for Life gaan Niels van Gorp, data strategist en ethicus bij VGZ, en Thijs Eijsvogels, associate professor bij de groep exercise physiology van het Radboudumc, in op de mogelijkheden van real life evidence. Ook Frederik Zuiderveen Borgesius, Professor of Law bij iHub & iCIS Institute for Computing and Information Sciences, schuift aan om over de juridische en ethische kant van dit onderwerp te praten. Zo is er bijvoorbeeld veel aandacht voor het privacyvraagstuk.

Bogesius: “Ik geloof dat er absoluut mooie dingen mogelijk zijn met die data, maar dat is niet genoeg. Je moet ook altijd afwegen wat voor risico’s er zijn, want het respecteren van mensenrechten kost af en toe ook wat. Je moet dus kijken of die voordelen in balans zijn met de risico’s.”

Grote kansen voor real life evidence

Door de verschillende voordelen van real life data vermoeden de gasten in de podcast dat in de toekomst meer onderzoek gaat plaatsvinden met deze data. Van Gorp denkt dat het zelfs de standaard gaat worden, met inachtneming van de ethische en juridische kaders: “Ik denk dat dat de zorg veel gepersonaliseerder gaat maken. En ik hoop dat we dat in Nederland als zorgveld gaan doen, voordat techgiganten dat van ons gaan overnemen.”

Eijsvogels sluit zich aan bij die gedachte: “De afgelopen vijf tot tien jaar was het misschien wat pionieren over wat kan er, wat mag er en hoe kunnen we dat goed doen. Maar je ziet nu in de medische wetenschap dat studies met dit soort data veel vaker gepubliceerd worden. Mijn voorspelling is ook dat dit exponentieel zal zijn de komende jaren, omdat de voordelen enorm zijn. Het levert veel nieuwe en belangrijke gezondheidsinformatie op.”

Luister de podcastserie van AI for Life  – aflevering 9